maandag 20 augustus 2007

Liever Vlaanderen - Belgicistische mythe 2 van 5 ... weerlegd

2. EEN HISTORISCHE FUNDERING: België is als natie niet arbitrair en vormt in zekere zin een natuurlijke historische eenheid. Afgaande op de kaarten van Caesar, vormden de Belgische stammen een totaliteit, wat onderscheiden van de rest van Gallië : "Gallië is verdeeld in drie delen, waarvan er één bewoond wordt door de Belgae, een ander door de Aquitaniërs, een derde door hen die zichzelf in hun taal Kelten noemen, maar die wij Galliërs noemen", (Caesar "De Bello Gallico"). De taal was Keltisch met Germaanse invloeden, er was een reeds intensieve handel met Brittannië. Het begrip “Belgae ” wordt door Caesar "als eerste" (het woord is zelfs van voor-Keltische oorsprong) gebruikt: het beantwoordde aan een historische realiteit. De Belgische stammen waren gerangschikt van Oost naar West, van het binnenland richting Noordzee. Het huidige Nederland was minder bevolkt.

Met enige verbazing lees ik hoe het belgisch-nationalistisch historisch theorema, uitgewerkt door Henri Pirenne hier terug de kop opsteekt. In deze beschouwing probeert men vanuit de tijd van de oude Belgen de huidige Belgische staat een geschiedenis van meer dan 2000 jaar te geven. België is net 175 jaar oud en daarmee basta. Blijkbaar is elk argument goed om België te legitimeren als “natuurlijke staat”. Wel een staat is per definitie niet natuurlijk, want geschapen door mensen, een juridisch geheel. Ook een onafhankelijk Vlaanderen zou dat zijn. Maar goed, enkele toelichtingen bij het voorgaande, zodat het voor eens en voor altijd duidelijk zou zijn dat dit regelrechte selectieve geschiedkundige interpretatie is.

De Bello Gallico is voor onze streken een uniek document, omdat het onze geschiedenis laat beginnen. Geschiedenis begint volgens internationale conventie immers nog steeds vanaf de eerste geschreven bron, daarvoor is alles prehistorie. De prehistorie eindigde hier dus in 57 vC, al betwijfel ik dat bij het zien van de huidige Belgische toestanden soms nog sterk. De Bello Gallico is echter niet enkel om deze reden een uniek document. Het is tevens het relaas van een veldheer die zijn veldslag verloren heeft. Om politieke redenen, namelijk het verzachtend omschrijven van zijn geleden nederlaag, omschreef hij ook “de Belgae” als de dappersten onder de Germanen. En hiermee is meteen de zwakte van het document blootgelegd: dit is geen objectieve geschiedschrijving, voor zover dat immers ooit kan. Dit is een document, geschreven vanuit Romeinse visie op te overheersen stammen. De studie van Caesar beperkt zich dus tot militair relevante aspecten, en is dus antropologisch en cultuurfilosofisch te eenzijdig om aangegrepen te worden om de Belgische natie 2000 jaar terug te voeren. Hetzelfde geldt voor de Vlaams-nationalisten de Vlaamse natie willen laten doorgaan als 700 jaar oud. De Belgische natie is wat mij betreft slechts een korte tijd bestaande geweest (de eerste vijftig jaar), maar is nu volledig dood, de Vlaamse natie is iets meer dan 150 jaar oud.

Na de verovering van Gallië bakenden de Romeinen een provincie "Belgica" af. Deze werd na de val van het Romeinse Rijk opgenomen in het Frankische . Bij de splitsing van dit Frankische Rijk, liep de grens volgens een Noord-Zuid-as aan de Oostelijke grens van het graafschap Vlaanderen (en dus dwars op de huidige taalgrens). Tegen 1300 echter werden de oude grenzen opnieuw duidelijk: Vlaanderen, Henegouwen, Brabant, Luik en Luxemburg vertonen een gezamenlijk gebied dat "Belgisch" lijkt.

Inderdaad “lijkt”. Excuseer, maar dit is werkelijk “hineininterpretierung”. U bekijkt de toenmalige politieke situatie met een hedendaagse politieke bril. Mensen in 1300 hadden géén enkel, maar dan ook géén enkel besef van een Belgische, noch een Vlaamse natiewording in die zin dat dit het hedendaagse grondgebied zou omvatten. Zie daarvoor het voortreffelijke werk van de historicus Hendrik Elias.

Wanneer de Bourgondiërs erg kortstondig de Noordelijke Nederlanden bij de Zuidelijke voegen, ontstaat de "Leo Belgicus", die echte vrijwel onmiddellijk uiteenvalt door de "Bello Belgico", de godsdienstoorlog tussen katholieken en protestanten.

Waar u de term “Bello Belgico” vandaan haalt is me een raadsel. In ieder geval historisch niet te verantwoorden.

Het Congres van Wenen, waarbij na de nederlaag van Napoleon in Waterloo Europa werd hertekend, voegde op aanvraag van Willem I van Oranje het gebied, dat toen al "België" werd genoemd, bij Nederland. Dit was een ernstige vergissing, want Nederland en België beantwoordden ondertussen aan een totaal verschillende historische achtergrond: protestant tegenover katholiek, een scheiding als gevolg van de godsdienstoorlogen, en bovendien kwam deze "eenheid" in de eerste plaats tegemoet aan Nederlandse machtsaanspraken. Maar ook daarvoor had er nooit een echte eenheid tussen Nederland en België bestaan.

Dit is pertinent onjuist, in die zin dat er ook nog helemaal geen sprake was van een vastomlijnd België of een vastomlijnd Nederland. Er waren enkel benamingen als “de Bourgondische Kreits”, “de Verenigde Republiek” of De Zeventien Provinciën” die zelfs niet met zeventien waren, maar nota bene uit eenentwintig min of meer vastomlijnde gebieden bestonden. Dit bewijst nogmaals dat slechts een zeer kleine elite in die tijd besef had van het bereik van “de staat” terwijl “de natie” vaak niet verder reikte dan het eigen gewest. De bestuursvorm in dezer dagen was dus onvermijdelijk gedecentraliseerd. De gewesten hadden wel degelijk connecties met elkaar, maar niet naar jacobijns centralistisch model zoals in Frankrijk.

Zeer snel groeide tegen dit "Verenigde Koninkrijk der Nederlanden" protest in Belgische burgerlijke en katholieke middens, zodat uiteindelijk een proletarische opstand, verspreid over het hele Belgische grondgebied en tegen schrijnende armoede gericht, zich bij de Belgische Revolutie kanaliseerde tegen het despotische bewind van Willem I, met de stichting van het huidige België als gevolg.

België beantwoordt dus aan een historische realiteit als volwaardige natie.

België is dus met andere woorden ontstaan uit separatisme, hetzelfde separatisme dat de Vlaamse natie vandaag verweten wordt.

Leve de republiek!

Smithson.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten